Het vier in balans vat samen wat er uit wetenschappelijk onderzoek bekend is over hoe scholen ICT succesvol kunnen invoeren om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren.
Het model omvat vier bouwstenen: visie, deskundigheid, digitaal leermateriaal en ICT-infrastructuur. Deze bouwstenen zijn afhankelijk van elkaar.
- Visie: De opvatting van de school over wat goed onderwijs is en hoe de school dat wil realiseren. Dit op het gebied van ICT. Hierin staan doelstellingen van de school, de rol van leraren, leerlingen en management, de inhoud van het onderwijs en het type materiaal dat daarvoor wordt ingezet.
- Deskundigheid: De kennis en vaardigheden van leraren om onderwijs doelstellingen met ICT te bereiken. Dit is een verband tussen de technische vaardigheden, didactiek en vakinhoud.
- Digitaal leermateriaal: Alle formele en informele digitaal leermateriaal.
- ICT-infrastructuur: Beschikbaarheid en kwaliteit van computers, netwerken en internetverbindingen. Ook elektronische leeromgevingen en het beheer en onderhoud van ICT-voorzieningen vallen onder de ICT-infrastructuur.
Het onderwijs moet deze vier bouwstenen zorgvuldig op elkaar afstemmen wanneer het leerprocessen ontwerpt, faciliteert en uitvoert. Leraren spelen daar een grote rol in.
- Visie: De opvatting van de school over wat goed onderwijs is en hoe de school dat wil realiseren. Dit op het gebied van ICT. Hierin staan doelstellingen van de school, de rol van leraren, leerlingen en management, de inhoud van het onderwijs en het type materiaal dat daarvoor wordt ingezet.
- Deskundigheid: De kennis en vaardigheden van leraren om onderwijs doelstellingen met ICT te bereiken. Dit is een verband tussen de technische vaardigheden, didactiek en vakinhoud.
- Digitaal leermateriaal: Alle formele en informele digitaal leermateriaal.
- ICT-infrastructuur: Beschikbaarheid en kwaliteit van computers, netwerken en internetverbindingen. Ook elektronische leeromgevingen en het beheer en onderhoud van ICT-voorzieningen vallen onder de ICT-infrastructuur.
Het onderwijs moet deze vier bouwstenen zorgvuldig op elkaar afstemmen wanneer het leerprocessen ontwerpt, faciliteert en uitvoert. Leraren spelen daar een grote rol in.
Er is een verschil tussen techniek gedreven en onderwijs gedreven. Wil je als school jezelf onderscheiden door ineens allemaal iPads aan te schaffen? Of wil je eerst bedenken wat je doel is en wat je wil met de iPads? Met het vier in balans model kun je een goede keus maken om iets te veranderen in je ICT beleid.
Ik denk dat veel scholen in het begin van de digitalisering vooral techniek gedreven dachten. Door bijvoorbeeld voor ieder kind een laptop aan te schaffen, kan ik me onderscheiden van andere scholen. Belangrijk is om voor ogen te houden wat je doel is om de laptops te gaan gebruiken in je onderwijs. Het is niet per se verkeerd om nog niet een concreet doel te hebben, omdat je eerst wilt kijken wat je er mee kunt. Zorg dan dat je telkens je plan en doel bijstelt. De leraren scholing aanbieden is belangrijk. Voor de nieuwe technieken moet je namelijk ook de juiste vaardigheden hebben.
Voor scholen die geen visie hebben op onderwijs of er wel een hebben maar er niets mee doen, raad ik aan het vier in balans model te gebruiken.
Zorg dat je een visie hebt
Bronnen:
Kennisnet (2011). Wat is vier in balans. Vier in balans monitor 2011. (pp 9-13). www.kennisnet.nl